Katranlı kumlar, çoğunlukla kum, kil, su ve bitüm adı verilen kalın, melas benzeri bir maddenin karışımıdır. Bitüm, sıvı yağdaki aynı moleküller olan hidrokarbonlardan yapılır ve benzin ve diğer petrol ürünleri üretmek için kullanılır.
Katranlı kumlardan bitümün çıkarılması ve rafine edilerek benzin gibi ürünlere dönüştürülmesi, petrolün çıkarılmasından ve rafine edilmesinden önemli ölçüde daha maliyetli ve daha zordur. Başlıca çıkarma yöntemleri şunlardır:
- Çıkarma sahasının kazıldığı yüzey madenciliği
- Yeraltı derinliklerindeki bitümü sıvılaştırmak için buharın kullanıldığı yerinde madencilik
Bugün dünyada en büyük katranlı kum birikintileri Kanada’da bulunmaktadır. Katran kumları 1960’lı yıllarında sonlarından itibaren üretilmektedir ve günümüzde tüm ABD benzininin yaklaşık yüzde 5’ini oluşturmaktadır. Üretim artmaya devam etmektedir ancak hava, su ve iklim üzerinde ciddi sonuçlar doğurmasından endişe duyulmaktadır. Örneğin, katranlı kumdan yapılan bir galon benzin, geleneksel petrolden yapılana göre yaklaşık yüzde 15 oranında daha fazla karbondioksit emisyonu üretir.
Ne yazık ki, katranlı kumların çıkarılmasıyla ilişkili karbon emisyonları, yerkürenin daha derinlerinde bulunan bitümü çıkarmak amacı ile, yüzey madenciliğinden daha fazla emisyon yaratan yerinde madencilik yöntemi kullanıldığı için, zamanla artabilir.
Katranlı kumlar için gerçekleştirilen nem analizleri, numunenin yapısındaki nem miktarının belirlenmesi içindir. Kızdırma kaybı analizi, madenlerde, minarellerde, cevherlerde ve çimentolarda hava koşulları yüzünden karbonatlaşan ve hidrate olan serbest kireç ve magnezyum düzeyini tespit etmek amacı ile gerçekleştirilir. Yani elde edilen ürünün bayat olup olmadığını anlamak için bu analiz yapılır. Bu analizler, uçucu kül ve agregada ise organik madde veya yanmamış kömür miktarını belirlemek için yapılır. Katranlı kumda bulunan su analizi ise, pH değeri, iletkenlik tayini, toplam çözünmüş madde tayini, askıda katı madde tayini, sertlik tayini ve çökebilen katı madde tayini gibi analizleri içerir.
Kuruluşumuz, bilim ve teknoloji alanında dünyada yaşanan gelişmeleri yakından takip eden ve sürekli kendini geliştiren güçlü bir çalışan kadrosuna sahiptir. İşletmelere verilen petrol ve doğalgaz gözetim hizmetleri arasında, katranlı kum hizmetleri kapsamında, nem, kızdırma kaybı ve su analizi de bulunmaktadır.
