Birincil aromatik aminler (primer aromatik aminler) ile ilgili Avrupa düzenlemeleri, bu konuda dünyada en açık düzenlemelerdir. Avrupa Birliği ülkelerinde yayınlanan 1935/2004/EC sayılı gıda ile temas eden madde ve malzemeler hakkında yasal düzenleme, bazı kimyasalların, gıda ile temas eden malzemelerden sağlık için risk oluşturacak miktarda taşınamayacağını belirtmektedir. Bu düzenleme, açık bir sınır belirtmese de primer aromatik aminleri kapsamaktadır.
Özellikle yapıştırıcılar ile ilgili Avrupa çapında bir düzenleme yoktur, ancak genelde plastik malzemeleri ve eşyaları düzenleyen 10/2011 sayılı direktife atıfta bulunulmaktadır. Buna göre, tüm göç eden aromatik aminlerin toplamı, gıda maddesinin kg’ı başına 10 μg’yi geçmemesi gerekmektedir. Bu sınır, 10 ppb veya milyar başına parça olarak da ifade edilmektedir. Ayrıca baskı mürekkeplerinden geçen aromatik aminler için, bu limite ilave olarak, spesifik PAA başına 2 ppb’lik bir limit daha önerilmektedir.
Primer aromatik aminler, esas olarak azo boyarmaddelerin yapımında başlangıç maddesi olarak kullanılmaktadır. Bunun yanı sıra sentetik iplik üretiminde kullanılan polimitlerin sentezinde de, başlangıç maddesi olarak primer aromatik aminler yer almaktadır. Azo bileşikleri, boya sektöründe oldukça yaygın kullanılan kimyasallardır. Ancak içeriğindeki maddeler yüzünden insan sağlığı için tehlike teşkil etmektedir.Azo boyarmaddelerin içeriğinde birçok arilamin madde bulunmaktadır ve bunlardan yirmiden fazlası kanser yapıcı özelliktedir.
Gelişmiş laboratuvarlarda, özellikle oyuncakların boyanmasında kullanılan azo boyarmaddelerin formülünde yer alan primer aromatik aminlerin varlığı, türleri ve miktarları tespit edilmektedir. Çocuklar bu oyuncakları ağızlarına aldıkları zaman veya terli vücutlarına bu oyuncaklar temas ettiği zaman, sağlık riskleri yaratmaktadır.
Oyuncaklarda primer aromatik aminlerin miktarını belirlemeye yönelik test ve analizlerde dikkate alınan birkaç standart şunlardır:
- TS EN 71-9+A1 Oyuncak güvenliği - Bölüm 9: Organik kimyasal bileşikler - Özellikler
- TS EN 71-11 Oyuncakların güvenliği - Bölüm 11: Organik kimyasal bileşimler - Analiz yöntemleri
Yıllardır çok geniş bir yelpazede gerçekleştirdiği test, ölçüm, analiz ve değerlendirme çalışmaları ile her sektörden işletmelere destek olmaya çalışan kuruluşumuz, eğitimli ve uzman bir kadro ve gelişmiş teknolojik donanımı ile, tekstil sektörü kimyasal ve ekolojik test hizmetleri çerçevesinde, primer aromatik aminler test hizmetleri de vermektedir.
