Bir finansal model, karar vermede kullanılmak üzere gerçek dünyadaki finansal durumların ileriye dönük soyut bir temsilidir. Diğer kullanımların yanı sıra işletmeler, projeler ve varlık portföyü için finansal modeller oluşturulabilir. Bu modeller genelde Excel gibi elektronik tablo yazılımları ile oluşturulmaktadır. Ancak elektronik tabloların yaklaşık yüzde 95’i gerçek veya potansiyel hatalar içerir. Bu nedenle kullanılan finansal model gözden geçirilmelidir.
Finansal modellerde bulunan bazı yaygın hatalar şu şekilde kategorize edilebilir:
- Bütünlük hataları (bunlar muhasebe, vergi ve iş ilkelerindeki tutarsızlıklardan kaynaklanır)
- Mantıksal hatalar (bunlar modelde yapılan tutarsız operasyonel, finansal ve ekonomik varsayımlardan kaynaklanır)
- Model oluşturma hataları (bunlar modelin esnekliğine, şeffaflığına ve yapısına müdahale eden hatalardır)
- Konu bilgisi hataları (bunlar modelleme yapan kişinin, çıktının doğruluğunu etkileyen belirli hesaplamalar hakkında bilgisi olmadığında ortaya çıkar)
Finansal modellerdeki hatalar genel olarak şu şekilde en aza indirebilir:
- Eldeki görevi anlamak ve model oluşturmaya başlamadan önce kavramsal bir model geliştirmek
- Bir finansal model standardı kullanmak
- Modellenen iş veya proje alanında yeterli araştırma yapmak
- Mali modelde kontrolleri ve uyarıları kullanmak
- Finansal model incelemesi yürütmek (bu, finansal model hakkında kullanıcılara ek güven sağlayan bir finansal model incelemesidir ve kapsamlı model incelemeleri, düzeltilecek hataları belirler)
- Tam bir finansal model denetimi yapmak (bu, finansal modele güvenme konusunda tam bir güven vermek için bir finansal modelin hücre hücre gözden geçirilmesidir)
Tam bir finansal model denetimi, diğer kontrollerin yanı sıra, yapılan varsayımları, veri akışını ve hesaplama bloklarını, model yapısını, mantıksal düşünmeyi, muhasebe ve vergi kurallarına uyumu ve dış bağlantıların varlığını kontrol eder.
Bu arada finansal model incelemesi ile finansal model denetimi arasında fark bulunmaktadır. Finansal model incelemesi, model sahibi ile kararlaştırılan koşullara göre, formül tutarsızlığı, dış bağlantılar veya hesaplamalarda sabit kodlama gibi modelin belirli yönlerine odaklanan bir süreçtir. Finansal model denetimi ise finansal modelin hücre hücre gözden geçirilmesidir ve mantıksal, bütünlük, model oluşturma ve ticari kontrollerin yürütülmesini kapsar. Bir model denetimi, daha ayrıntılı bir alıştırma olduğu için genellikle model incelemesinden daha uzun sürer.
Kuruluşumuz tarafından işletmelere verilen büyük projeler ve finansman hizmetleri arasında teknik durum tespiti çalışmaları kapsamında proje finansal modelinin incelenmesi hizmetleri de bulunmaktadır.
