Tüketiciler, günlük yaşamlarında potansiyel olarak risk taşıyan çok sayıda kimyasal maddeye giderek daha fazla maruz kalmaktadır. Bu bileşikler insan vücudu ile üç farklı yoldan temas etmektedir: soluma, yutma ve cilt üzerinden emilim. Azo boyarmaddeler, doğal, suni veya sentetik her tür elyafın boyanmasında yaygın olarak kullanılmaktadır ve ticari olarak, renklendiricilerin çok büyük bir kısmını temsil etmektedir.
Avrupa Birliği ülkelerinde yayınlanan belli tehlikeli madde ve preparatların (azo boyarmaddelerin) pazarlanması ve kullanımına ilişkin kısıtlamalara yönelik yasal düzenleme, bazı azo renklendiricilerin tekstil ve deri ürünlerde kullanımını yasaklamaktadır. Bu direktif, bir veya daha fazla azo grubunun indirgeyici bölünmesi ile insan cildi ile doğrudan ve uzun süreli temasa geçen ve birkaç çeşit kanserojen aromatik amin salan bazı azo renklendiricileri kapsamaktadır. Bu yasal düzenleme ile, listelenen her aromatik amin için, bitmiş ürünlerde veya bunların boyanmış kısımlarında, 30 mg/kg olarak bir limit tespit edilmiştir.
Gelişmiş laboratuvarlarda sürdürülen çalışmalar genelde şu noktalara odaklanmaktadır:
- Dünyanın herhangi bir yerinde üretilen ve Avrupa Birliği ülkelerinde satılan tekstil ürünlerinde bulunan yasaklı azo boyarmaddelerin varlığını belirlemek
- Bazı yasaklı azo boyarmaddeler içeren tekstiller için yıkamaya karşı renk haslığı, aside ve bazik terlemeye ve asit ve bazik tükürüğe karşı dayanıklılığı değerlendirmek
- Analiz edilen numuneler için cilt maruziyetini değerlendirmek
Pamuk ve polyester dışında sentetik ürünlerde yasaklı azo boyarmaddelerin varlığını değerlendirmek için esas alınan standart, bir Avrupa standardı olan ve daha sonra Uluslararası Standartlar Örgütü (ISO) tarafından yayınlanan EN 14362-1 standardıdır. Bu standart, aromatik aminleri belirlemeye yönelik test yöntemleri sunmaktadır. Ülkemizde de bu standart, Türk Standartları Enstitüsü tarafından şu başlıkla yayınlanmıştır: TS EN ISO 14362-1 Tekstil - Azo boyar maddelerden türetilen belirli aromatik aminlerin tayini için yöntemler - Bölüm 1: Liflerde ekstraksiyon yapılarak ve yapılmadan elde edilebilen belirli azo boyar maddelerin kullanımının tespiti.
Yıllardır çok geniş bir yelpazede gerçekleştirdiği test, ölçüm, analiz ve değerlendirme çalışmaları ile her sektörden işletmelere destek olmaya çalışan kuruluşumuz, eğitimli ve uzman bir kadro ve gelişmiş teknolojik donanımı ile, tekstil sektörü kimyasal ve ekolojik test hizmetleri çerçevesinde, yasaklı azo boyarmaddeler (pamuk ve polyester hariç sentetikler için) test hizmetleri de vermektedir.
 (1).jpg)